امروز، اینترنت را بیش از آنکه بتوان اینترنتِ کامپیوترها دانست، باید اینترنت اشیا نامید. اینترنت اشیا، سیستمی از کامپیوترها، ماشینهای محاسبه، دستگاههای دیجیتال و مکانیکی، انسانها و حیوانات است که هر کدام با یک کد مستقل و به عنوان یک وسیلهی متمایز، در شبکه حضور دارند و سهم قابل توجهی از تبادل اطلاعات و رفتار و رابطه میان آنها، بدون دخالت و نظارت مستقیم انسان انجام میشود.
مفهوم اینترنت اشیاء (Internet of Things-IoT)، به نظر شبیه داستانهایی علمی تخیلی است که در آن یخچالها حرف میزنند و خودروها بهطور خودکار استارت میخورند؛ اما ارتباط با بستر اینترنت در وسایلی که دائم به یکدیگر متصل هستند، بسیار بیشتر از یکخانه یا خودرو هوشمند بر زندگی ما اثر خواهد گذاشت.
برای کارگران، اینترنت اشیاء روش اشتغال آنها را با حفظ وقت و منابع و ایجاد فرصتهای تازه در رشد صنایع و اختراعات تغییر خواهد داد.
- حجمی انبوهتر از اطلاعات
اینترنت اشیاء یک ماشین پردازش اطلاعات خواهد بود. به این معنی که شرکتها مجبور به تغییراتی در روش جمعآوری و تحلیل اطلاعات خواهند شد؛ نهفقط در حوزهی تصمیمگیری؛ بلکه در شیوه هماهنگ کردن خود باهوش مصنوعی و حتی در حجم و نوع اطلاعاتی که اینترنت اشیاء تولید میکند نیز نقشهای جدیدی برای تحلیل، استراتژیها و حتی مشتری مداری تعریف میشود.
مری جی کرانین، پروفسور دانشگاه بوستون، مدیر مدرسهی کرول و نویسنده کتاب تولیدات هوشمند، خدمات هوشمندتر؛ استراتژیهایی برای کنترل تجمعی میگوید:
شرکتها به حجم عظیمی از اطلاعات به شکل سیلآسا دسترسی دارند که همهی این وسایل مرتبط با یکدیگر، آنها را تولید میکنند؛ اما این حجم زیاد اطلاعات نیازمند تحلیل است تا اطلاعات بیشتری را در مورد مشتریان و گرایشهای آنان به دست آوریم. شرکتها به اطلاعات اینترنت اشیاء نیاز پیدا خواهند کرد که بهوسیلهی آن بخشی از طرحهای خود را در راستای ماندن در بازار رقابت و ایجاد خلاقیت در خدمات و تولیدات جدید پیدا کنند.
- همیشه میدانید هر چیزی کجاست
پروفسور کرانین میگوید:
اینترنت اشیاء ظرفیت ساخت یک زندگی، تجارت و محیط کاری توأم با تولید و بهرهوری بیشتر را به ارمغان خواهد آورد.
راهکار مهم ما در مورد رابطهی اینترنت اشیاء و تولید و بهرهوری بیشتر این است که مکانیابی سادهتر و امکانپذیرتر خواهد شد. اکنون در بیمارستانها این مهم به شکلی انجام میشود. تجهیزات متصل به اینترنت با علائم جغرافیایی مشخص میشوند و به کارگران در سرعت بیشتر کارهایشان و ذخیرهی زمان و پول بیشتر با دستیابی به فرآیندی کوتاهتر در انجام کارها کمک میکنند.
پروفسور کرانین میگوید:
شرکتها میتوانند هر جنبهای از تجارت را دنبال کنند؛ مدیریت فهرستهای انبارداری و پر شدن سفارشها با سرعتی زیاد برای پیدا کردن اینکه چه خدمات و کالاهایی در کجا موردنیاز است. ابزار، کارخانهها و وسایل نقلیه باهم در ارتباط خواهند بود و محل دقیق خود را گزارش خواهند کرد.
- انتقال سریعتر به هر جا
اینترنت اشیاء اتفاق بزرگ زندگی روزانهی شما خواهد شد. ارتباط وسایل متحرک، خودروها و جادههایی که در آنها خواهید راند میتوانند به کاهش زمان مسافرت شما کمک کنند و بنابراین شما را قادر به کار سریعتر یا فعالیتهایی در زمانهای مختلف کنند.
امروزه عبارت «خودروهای مرتبط» فقط شروعی برای نمایش ظرفیت اینترنت اشیاء است. ماکاریو نامی، مدیر بازاریابی صنایع بیسیم جاسپر، شرکتی که در حوزه ارتباطات بین دستگاهها و ماشینها فعالیت دارد، میگوید:
AT&T، با تولیدکنندگان بزرگ خودرو مانند جی ام و بی ام دبلیو در ایجاد ارتباطات نسل چهارم بین خودروها فعالیت دارد و بدین ترتیب خدمات ارتباطی جدیدی را مانند اطلاعات ترافیکی لحظهای و نیز تشخیص لحظهای صندلیهای نشیمن جلو و ایجاد اطلاعات برای اشخاصی که عقب نشستهاند عرضه میکنند.
جهانی را تصور کنید که زیرساختهای یک شهر به حسگرهای کنار جاده مجهز شدهاند. این حسگرها میتوانند برای تحلیل الگوهای ترافیکی درون شهر و ایجاد دستوراتی برای عملکرد بهینهی چراغهای راهنمایی برای کم کردن یا حتی از بین بردن قفلهای ترافیکی استفاده شوند. این موضوع میتواند نه چند ساعت که حداقل چنددقیقهای را در طول روز برای ما ذخیره کند.
در آینده اینترنت اشیاء همهچیز را از خیابانها تا اطلاعات چراغهای راهنما با یکدیگر ادغام خواهد کرد.
- تولیداتی سبزتر و ارزانتر
باید از اینترنت اشیاء قدردان بود که با فراهم کردن ارتباطات بین وسایل، ایجاد شبکهای هوشمند از فناوریها را تسهیل میکند. از ابزار اندازهگیری، حسگرها و ابزار دیجیتالی برای ایجاد و جمعآوری منابع جایگزین انرژی سازگار با محیطزیست مانند انرژی خورشیدی و باد استفاده میکند.
ماکاریو نامی میگوید: اینترنت اشیاء بهشدت هزینهها را در تولید صنعتی و تجاری کاهش خواهد داد. این امر با کاهش اتلاف انرژی، مصرف سوخت و جلوگیری از عملیات غیراقتصادی، ممکن خواهد شد. اینترنت اشیاء همچنین میتواند به بهبود و بهینه شدن تولید و انتقال انرژی و کاهش تولید گازهای گلخانهای با تسهیل تغییر آن به انرژیهای تجدید پذیر کمک کند.
- کنترل کامل وسایل همراه
رویی باچر، بنیانگذار و رئیس ابداعات MNH و یکی از اعضای شورای اینترنت اشیاء میگوید: «بخشهای فناوری اطلاعات ممکن است کنترل کامپیوترها و وسایل همراه را از دور فراهم کنند، اما اینترنت اشیاء افراد را قادر خواهد ساخت تا همهی وسایلی که به اینترنت متصل هستند را کنترل کنند»
باچر همچنین با شرکت CommuniTake, همکاری دارد. کامیونی تیک یک استارتاپ درزمینهی تهیهی فناوریهای کنترل از راه دور است. باچر میگوید فناوریهایی که به کاربر امکان راهبری و کنترل از راه دور گوشیهای هوشمند و تبلتها را میدهند، حالا دیگر امکان کنترل دیگر وسایل را از قبیل دوربینهای مبتنی بر اندروید و ستتاپباکسها را فراهم خواهند ساخت.
بهزودی فناوریهای MDM، توسط دستگاههای مدیریت کنترلی اینترنت اشیاء گسترش پیدا خواهند کرد که تغییراتی را برای شرکتهای فعال در حوزه آیتی و کارمندان فعال در اینترنت اشیاء به ارمغان خواهد آورد.
وی میافزاید: «کاملاً مشخص است که غولهای ارتباطات بازیگران اصلی در حوزهی اینترنت اشیاء هستند و راهکارها را معرفی میکنند. من معتقدم بهزودی شاهد معرفی وسایلی مبتنی بر اینترنت اشیاء توسط شرکتهای کوچک و بزرگ خواهیم بود.»
- مدیریت پیچیدهتر وسایل
بر اساس سخنان باچر، وقتی تعداد وسایل رشد کند، پیچیدگی مدیریت آنها نیز بیشتر خواهد شد. بهعنوانمثال کارگرانی را تصور کنید که از گوشیهای هوشمند خود برای برقراری ارتباط، سرگرمی و امور کاری استفاده میکنند. وقتی اینترنت اشیاء اضافه شود، مورد جدیدی را به این استفادهها اضافه خواهد کرد، کنترل وسایل مبتنی بر اینترنت اشیاء و مدیریت آنها.
لاچر میگوید: «خیلی از وسایل متصل به اینترنت اشیاء مانیتور ندارند. راهی که برای کنترل وسیله وجود دارد، استفاده از گوشی هوشمند است. پیچیدگی با تنوع سیستمعاملها افزایش مییابد.»
بنابراین، کارمندان و بخشهای فناوری اطلاعات محدودهی وسیعتری از ارتباطات را نه فقط با اندروید و iOS خواهند داشت؛ بنابراین ممکن است نیاز به آموزش پلتفرمهای جدید نیز بین کارمندان به وجود آید.
- صرفهجویی در وقت
برندان ریچاردسون، از پایهگذاران و مدیران PsiKick، استارتاپی واقع در ویرجینیا که به توسعهی حسگرهای اینترنت اشیاء مشغول است، میگوید: «با کنترل وسایل متصل به اینترنت اشیاء، گوشیهای هوشمند شما تبدیل به یک وسیله برای کنترل از راه دور وسایل میشود.»
یکی از مهمترین جنبههای در دسترس اینترنت اشیاء این است که شما وسایلی را دارید که شما را میشناسند و میتوانند به شما در مدیریت بیشتر امور کاری و زندگی شما یاری برسانند و وقت بیشتری را برای شما نگهدارند.
ریچاردسون به صحبتهای خود اینطور میافزاید: «آیفون و اندروید به نسبت زیادی با حسگرهایی در همهی ابعاد که ممکن است ندیده و نشناسید در ارتباط خواهند بود و گوشی هوشمند شما را به وسیلهای با اطلاعات باارزش و با اپلیکیشنهای مختلف تبدیل خواهند کرد.»
با این حسگرها، دیگر دغدغه و استرس صبحگاهی برای آماده کردن یک قهوه نخواهید داشت و دستگاه قهوهجوش بهصورت خودکار در زمان بیدار شدن شما، قهوه را آماده کرده است. بهعنوانمثال حسگرهای بیسیم میتوانند وقتی شما در حال قدم زدن بهطرف یکی از شعبههای یک مغازه هستید، بر اساس سفارشهای قبلی شما یک فنجان قهوه سفارش دهند و شما میتوانید آن را تأیید یا تعویض کنید و پول آن را بهوسیلهی گوشی همراه خود پرداخت کنید.
- سختتر کار کردن
ریچاردسون بر این عقیده است که اینترنت اشیاء ممکن است زندگی را در همهی ابعاد سادهتر کرده و تغییرات بزرگی را در صنایع به وجود بیاورد. وی بر این عقیده است: «هر تجارت و صنعتی در ۳۰ سال آینده متحول خواهد شد. ما شاهد هستیم که با رشد اینترنت معمولی نیز این تغییرات آغاز شده است. با افزایش اطلاعات در ابعادی وسیع، باید خیلی چیزها را به بیت تغییر داد تا به اتم.»
ریچاردسون بهعنوانمثال به تغییراتی که در صنعت پخش فیلم در جریان است اشاره میکند: سرویس نتفلیکس کموبیش بلاک باسترها {مغازههای اجاره فیلم} را به مرز نابودی کشانده است. این کار را با اینترنت وسیع و بهبود لجستیکی آن و نیز با حذف قیمتهای اضافی انجام داده است.
آنها اتمهای دیویدی را به بیتها تبدیل کردهاند و ۸۰ درصد فیلمهای آنها روی باند پهن اینترنت عرضه میشود. شما میتوانید فیلمهای بیشتری را باقیمتهای پایین تقاضا کنید. صنعت دیویدی در حال پیوستن به تاریخ است و رونق آن بهعنوان یک تجارت بزرگ دیگر واقعیت ندارد.
ریچاردسون در پایان روی این موضوع که همهی صنایع از اینترنت اشیاء تأثیر خواهند پذیرفت تأکید کرده و به شرکتها گوشزد میکند که هرچه زودتر خود را آماده سازند.
فیلم سمینار اینترنت اشیا ،کاربردها ،فضای ابری و..دانشگاه خاوران مشهد- امین شهرکی
190 مگا بایت